Επειδή αρκετές φορές με ρωτάνε τι είναι ΙΕΚ, τι ΚΔΒΜ (Κέντρο δια βίου μάθησης) και τι διαφορές έχει το ΚΔΒΜ1 από το ΚΔΒΜ2, σε αυτό το άρθρο θα τα διευκρινίσουμε όλα αναλυτικά και σωστά, χωρίς μεροληψία υπέρ ή κατά κάποιου εκπαιδευτικού σχήματος.
ΕΟΠΠΕΠ – Εθνικός Οργανισμός Πιστοποίησης Προσόντων και Επαγγελματικού Προσανατολισμού
Ο ΕΟΠΠΕΠ, είναι κρατικό όργανο με βασικές αρμοδιότητες να:
- Πιστοποιεί και να δίνει άδεια λειτουργίας τις σχολές (Πανεπιστήμια, Κολλέγια, ΙΕΚ, ΚΔΒΜ, Φροντιστήρια, κλπ)
- Δημιουργεί τα προγράμματα σπουδών όταν υπάρχουν.
- Δίνει αντιστοιχία πτυχίου όταν κάποιος έχει κάποιο παλιό πιστοποιητικό ή από το εξωτερικό.
- Ορίζει και να διενεργεί εξετάσεις για τη πιστοποίηση προσόντων των σπουδαστών των σχολών που εποπτεύει.
Οποιαδήποτε ερώτηση έχετε σχετικά με τις άδειες, τη λειτουργία, την εγκυρότητα του πτυχίου σας ή ότι σας λένε από μία σχολή, ο αρμόδιος κρατικός φορέας για να σας τις λύσει, είναι ο ΕΟΠΠΕΠ.
ΙΕΚ – Ινστιτούτα Επαγγελματικής Κατάρτισης
Τα ΙΕΚ είναι ιδιωτικά (Ι.Ι.Ε.Κ.) και δημόσια (Δ.Ι.Ε.Κ.). Δεν έχουν καμία διαφορά μεταξύ τους, πέρα από το ότι στα δημόσια δεν πληρώνεις ενώ στα ιδιωτικά πληρώνεις για να σπουδάσεις.
Βασικά στοιχεία των ΙΕΚ που τα διαφοροποιούν είναι:
Προγράμματα Σπουδών
Τα προγράμματα σπουδών, ελέγχονται από τον ΕΟΠΠΕΠ. Τα ΙΕΚ δεν μπορούν να διδάξουν ότι ύλη θέλουν, ούτε να έχουν προγράμματα σπουδών με διαφορετική διάρκεια. Έτσι, όλα τα προγράμματα των ΙΕΚ είναι διετή και τόσο ο τίτλος όσο και το πρόγραμμα σπουδών (ύλη, ώρες κλπ) είναι καθορισμένα από τον ΕΟΠΠΕΠ. Για παράδειγμα, ένα ΙΕΚ δεν μπορεί να έχει πρόγραμμα σπουδών για μπαρτέντερ, επειδή δεν υπάρχει τέτοια ειδικότητα από τον ΕΟΠΠΕΠ.
Πρακτική Άσκηση
Μετά τη διετή φοίτηση, για να πάρεις τη βεβαίωση σπουδών, πρέπει να ολοκληρώσεις την 6μηνη πρακτική άσκηση (920 ώρες). Κάποτε η πρακτική δεν ήταν υποχρεωτική. Τώρα, τουλάχιστον για τα επαγγέλματα ομορφιάς είναι υποχρεωτική. Αυτό είναι ένα μεγάλο πλεονέκτημα, αφού σου δίνει το δικαίωμα να ασκήσεις το επάγγελμά σου για 6 μήνες σε πραγματικό χώρο εργασίας χωρίς να δημιουργούνται οικονομικές οφειλές από τον εργοδότη. Έτσι, οι σπουδαστές βρίσκουν εύκολα πρακτική άσκηση και μαθαίνουν το επάγγελμα στη πράξη. Φυσικά δουλεύεις 6 μήνες χωρίς αμοιβή (ή με ότι συμφωνήσεις) αλλά μη ξεχνάμε ότι 2 χρόνια πλήρωνες (αν ήσουν σε ιδιωτικό) να σε μάθουν κάτι, που σε 6 μήνες το βιώνεις στη πράξη!
Πιστοποίηση ΕΟΠΠΕΠ
Είναι η παλιά πιστοποίηση του ΟΕΕΚ που έπαιρναν οι απόφοιτοι των ΙΕΚ. Τώρα την αρμοδιότητα την έχει Ο ΕΟΠΠΕΠ και είναι ακριβώς το ίδιο. Ο σπουδαστής του ΙΕΚ έχει το δικαίωμα να πιστοποιήσει τις γνώσεις του, δίνοντας εξετάσεις τον ΕΟΠΠΕΠ. Αυτή η πιστοποίηση μπορεί να είναι άχρηστη ή να είναι απαραίτητη για την άδεια ασκήσεως επαγγέλματος. Για παράδειγμα η πιστοποίηση στην ειδικότητα «Αισθητικής τέχνης και μακιγιάζ» είναι εντελώς άχρηστη, ενώ η πιστοποίηση στη κομμωτική ή στα νύχια, είναι απαραίτητη για την άδεια ασκήσεως επαγγέλματος.
Άδεια Ασκήσεως Επαγγέλματος
Στα επαγγέλματα «τεχνίτριας άκρων» (μαζί με ποδολογία που δεν υφίσταται όμως) και «κομμωτικής», παίρνεις απευθείας άδεια ασκήσεως επαγγέλματος και έχεις δικαίωμα να ανοίξεις δικό σου χώρο. Προϋποθέτει τη πιστοποίηση του ΕΟΠΠΕΠ για την οποία γίνονται εξετάσεις σχεδόν κάθε χρόνο.
ΚΔΒΜ – Κέντρο Δια Βίου Μάθησης Τύπου 1 ή 2
Τα ΚΔΒΜ είναι τα παλιά εργαστήρια ελευθέρων σπουδών. Όταν άλλαξε ο νόμος και καταργήθηκαν τα εργαστήρια ελευθέρων σπουδών, έβγαλαν τα ΚΔΒΜ που χωρίζονται σε τύπου 1 και τύπου 2.
Η διαφορά ΚΔΒΜ 1 από ΚΔΒΜ 2 δεν απασχολεί καθόλου το σπουδαστή. Αφορά μόνο το μέγεθος της σχολής, τις κτιριακές υποδομές (αν θα έχουν πρόσβαση ΑΜΕΑ για παράδειγμα) και το πόσους ταυτόχρονους σπουδαστές μπορούν να έχουν.
Καμία άλλη διαφορά δεν έχουν τα ΚΔΒΜ 1 από τα ΚΔΒΜ 2. Το πτυχίο που παίρνει κάποιος είναι το ίδιο ακριβώς και έχει την ίδια αξία. Τα ΚΔΒΜ επίσης μπορεί να είναι δημόσια ή ιδιωτικά, χωρίς καμία διαφορά πέραν της οικονομικής συμμετοχής.
Πιστοποίηση Σχολής
Τα ΚΔΒΜ είναι πιστοποιημένες σχολές από τον ΕΟΠΠΕΠ. Έχουν άδεια που ανανεώνουν ανά δύο έτη και έχουν συγκεκριμένες κτιριακές υποδομές. Για να ανοίξει ένα ΚΔΒΜ χρειάζεται να πάρει πρώτα άδεια με αρκετή ταλαιπωρία.
Μη Πιστοποιημένη Ύλη
Η ύλη, η χρονική διάρκεια αλλά και ο τίτλος των σπουδών, σε αντίθεση με τα ΙΕΚ δεν είναι πιστοποιημένα. Κάθε ΚΔΒΜ μπορεί να κάνει ότι είδους μάθημα θέλει χωρίς ιδιαίτερους περιορισμούς. Έτσι, αν μία σχολή θέλει να κάνει ένα τμήμα μπαρτέντερ, θα πρέπει να έχει άδεια ΚΔΒΜ και όχι ΙΕΚ.
Πιστοποιημένο Πτυχίο
Το πτυχίο που δίνει ένα ΚΔΒΜ που στην ουσία λέγεται βεβαίωση σπουδών και όχι πτυχίο, είναι πιστοποιημένο για τη διάρκεια φοίτησης. Αυτό σημαίνει ότι ο σπουδαστής φοίτησε σε ένα πιστοποιημένο από το κράτος εκπαιδευτήριο αλλά όχι ως προς το αντικείμενο των σπουδών. Η ύλη όπως είπαμε είναι μη πιστοποιημένη και ελεύθερη.
Άδεια Ασκήσεως Επαγγέλματος
Εδώ είναι και το μεγαλύτερο μπλέξιμο. Υπάρχει νόμος που ορίζει ότι αν κάποιος έχει 2 χρόνια προϋπηρεσία και 600 ώρες σε ΚΔΒΜ ως τεχνίτρια άκρων, τότε έχει το δικαίωμα να δώσει εξετάσεις για άδεια ασκήσεως επαγγέλματος στον ΕΟΠΠΕΠ.
Το πρώτο πρόβλημα είναι ότι από τότε που βγήκαν τα ΚΔΒΜ και ο νόμος αυτός, δηλαδή από το 2006, δεν έχουν γίνει ποτέ εξετάσεις για τεχνίτες άκρων, ενώ μία φορά το 2019 έγιναν για κομμωτές. Φυσικά αν ρωτήσεις μία σχολή, θα σου πει κάθε χρόνο ότι «φέτος θα γίνουν». Το ακούμε 4 χρόνια αυτό σε επανάληψη.
Το δεύτερο πρόβλημα είναι ότι οι εξετάσεις που είναι για απόφοιτους ΚΔΒΜ είναι διαφορετικές από τις εξετάσεις πιστοποίησης των ΙΕΚ. Έτσι, ενώ για ΙΕΚ βγάζουν κάθε χρόνο, τους σπουδαστές των ΚΔΒΜ τους πετάνε στα σκουπίδια!
Σεμιναριακό Κέντρο
Τα σεμιναριακά κέντρα, οι ακαδημίες ή οποιοσδήποτε άλλος μη τυποποιημένος όρος εκπαιδευτικού χώρου, είναι μη αδειοδοτημένες σπουδές συνήθως μικρής διάρκειας.
Ανοίγει δηλαδή κάποιος ένα χώρο και κάνει σεμινάρια για σχέδια νυχιών. Δεν απαγορεύεται, απλά δεν είναι πιστοποιημένος ούτε σαν χώρος, ούτε σαν ύλη (λογικό) ούτε έχει κάποια αξία η βεβαίωση σπουδών, πέρα από το να βεβαιώσει ότι παρακολούθησες ένα σεμινάριο.
Η αξία της βεβαίωσης σπουδών πλέον, έχει να κάνει με το ουσιαστικό αντικείμενό της και όχι από το κράτος. Φανταστείτε μία βεβαίωση σεμιναρίου για χρήση του Facebook από τον Mark Zuckerberg (ιδρυτής του FB για όποιον δε τον γνωρίζει), και μία βεβαίωση σπουδών από ένα αναγνωρισμένο ΚΔΒΜ από το κράτος για τη χρήση του Facebook που το διδάσκει κάποιος άγνωστος. Ποιο είναι πιο σημαντικό σε ένα ενδεχόμενο interview για δουλειά;
Αν όμως πάμε στο επίπεδο των κρατικών αδειών, τότε εννοείται ότι το χαρτί του Mark είναι άχρηστο, αφού δεν οδηγεί σε καμία άδεια ασκήσεως επαγγέλματος.
Τελικά; Να προτιμήσω Σεμινάρια, ΚΔΒΜ ή ΙΕΚ;
Εδώ πρέπει να κάνω μία διευκρίνιση για να μη μπερδευτείτε. Σεμινάρια κάνουν και τα ΚΔΒΜ. Τα ΚΔΒΜ όμως, είναι πιστοποιημένα εκπαιδευτικά κέντρα. Ούτως ή άλλως η ύλη (το τι θα διδαχτείτε δηλαδή) δεν ελέγχεται από το κράτος. Μόνο στα ΙΕΚ ελέγχεται η ύλη και η διάρκεια των μαθημάτων. Φανταστείτε τα ΙΕΚ σαν το λύκειο που έχει συγκεκριμένα μαθήματα και κάνετε μαθηματικά, φυσική, χημεία και δίνουν το πιστοποιητικό λυκείου. Τα ΚΔΒΜ είναι σαν φροντιστήρια, που παίρνουν μεν άδεια ως εκπαιδευτικοί χώροι, αλλά κάνουν εξειδικευμένα μαθηματικά ή φυσική και δεν αντικαθιστούν το λύκειο. Τα δε σεμινάρια, είναι τα «ιδιαίτερα» που θα σου έκανε ένας μαθηματικός στο σπίτι.
Το τι θα επιλέξεις, εξαρτάται από τις ανάγκες σου. Αν για παράδειγμα θες να κατέβεις σε ένα διαγώνισμα μαθηματικών γνώσεων, δε θα πας στο λύκειο. Θα πας στο φροντιστήριο αν έχει ακριβώς το κύκλο μαθημάτων που θες, ή θα πας να κάνεις ιδιαίτερα με ένα μαθηματικό.
Το ίδιο γίνεται και στα επαγγέλματα ομορφιάς. Στα ΙΕΚ που είναι 2 χρόνια κάνεις δερματολογία, φυσική, χημεία, και άλλα πολύ χρήσιμα μαθήματα που δε μπορείς να τα αντικαταστήσεις με 6 μήνες σε ένα ΚΔΒΜ. Αντίστοιχα όμως, μπορείς να μάθεις καταπληκτικό εξειδικευμένο pedicure, που δε θα στο μάθουν στο ΙΕΚ καθώς δεν είναι στο πρόγραμμα σπουδών. Τέλος, μπορείς να μάθεις απίστευτα σχέδια από ένα σεμινάριο, που δε θα βρεις κάτι αντίστοιχο, ούτε σε ΙΕΚ ούτε σε ΚΔΒΜ. Η επιλογή, είναι δική σου και πρέπει να αφορά πρώτα τη γνώση και μετά το πτυχίο!
Προσοχή στα ΙΕΚ που είναι και ΚΔΒΜ
Μία τελευταία “απάτη” που κάνουν οι σχολές τύπου ΙΕΚ, είναι να “πλασάρουν” την ιδιότητά τους ως ΙΕΚ για να γράφουν μαθητές στο ΚΔΒΜ τους.
Όταν πάει κάποιος σε μία σχολή που απ’έξω λέει “ΙΕΚ ΤΑΔΕ”, δεν γνωρίζει ότι εκτός από ΙΕΚ ΤΑΔΕ, συστεγάζεται μαζί και το ΚΔΒΜ ΤΑΔΕ. Έτσι, όταν ο σπουδαστής λέει θέλω να μάθω “νύχια”, απαντάνε έχουμε το πρόγραμμα 2 ετών (που είναι του ΙΕΚ) και το πρόγραμμα 6 μηνών (που είναι του ΚΔΒΜ) χωρίς να διευκρινίσουν τη διαφορά. Ο σπουδαστής γράφεται στο 6μηνο πρόγραμμα, νομίζοντας ότι είναι ακόμη στο ΙΕΚ ΤΑΔΕ, ενώ ουσιαστικά έχει γραφτεί στο ΚΔΒΜ νομίζοντας ότι θα έχει και τα δικαιώματα του ΙΕΚ, που φυσικά και δεν έχει.
Δεν είναι παράλογο ένα ΙΕΚ να πάρει και άδεια για ΚΔΒΜ. Αντιθέτως, είναι φυσιολογικό, αφού ως ΙΕΚ δε μπορεί να κάνει μη πιστοποιημένες σπουδές (πχ μπαρτέντερ). Έτσι, βγάζουν και άδεια ΚΔΒΜ ώστε να κάνουν τις μη πιστοποιημένες σπουδές. Όμως ο σπουδαστής γράφεται σε ένα από τα δύο. Το κακό είναι να μην διευκρινίζουν το είδος των σπουδών που γράφουν στο μάθημα. Βέβαια, μιας και λέμε την αλήθεια εδώ, αρκετοί δε ρωτάνε ή μπερδεύουν όσα τους λένε. Είναι πολύ συχνό φαινόμενο να ακούμε όσα θα θέλαμε να ακούσουμε, και όχι όσα πραγματικά μας λένε!