Εχθές, 28/5/25 ο ΕΟΦ ανακοίνωσε την απόσυρση (ανάκληση) 3 προϊόντων ημιμόνιμου βερνικιού γνωστών εταιρειών. Από εχθές στα κοινωνικά δίκτυα έγινε χαμός από τεχνίτες ή ανταγωνιστές άλλων εταιρειών που είτε αναμεταδίδουν την είδηση ως κάτι πρωτόγνωρο είτε σχολιάζουν αρνητικά για τις συγκεκριμένες εταιρείες. Ας δούμε λοιπόν τι συμβαίνει και αν υπάρχει ουσιαστικός λόγος ανησυχίας από τις τεχνίτριες και κυρίως τους τελικούς πελάτες.
Αρχικά, δεν είναι η πρώτη φορά που ο ΕΟΦ αποσύρει καλλυντικά προϊόντα, αλλά είναι κάτι που κάνει καθημερινά. Μέσα στο 2025 έχει αποσύρει 4 ημιμόνιμα. Το γεγονός ότι ξαφνικά έγινε χαμός, είναι επειδή πρόκειται για διαφημιζόμενες εταιρείες και όχι κάποια άγνωστη. Στο παρελθόν έχουν αποσύρει προϊόντα σχεδόν από όλες τις γνωστές εταιρείες, κάτι που δεν είναι καθόλου περίεργο. Ας δούμε γιατί όμως και αν υπάρχει κίνδυνος.
Στις αποφάσεις, τις οποίες μπορείτε να δείτε πατώντας εδώ, οι λόγοι απόσυρσης ήταν:
- Μη αναγραφή συστατικού στη συσκευασία (στις 3 από τις 4)
- Ύπαρξη φορμαλδεϋδης η παρουσία της οποίας απαγορεύεται σύμφωνα με την απόφαση (στις 2 από τις 4)
Ας δούμε τι σημαίνει κάθε «παράβαση» αλλά και τι συμβαίνει σχεδόν με όλες τις εταιρείες.
Μη αναγραφή συστατικού
Σίγουρα είναι «παράπτωμα» αλλά δε συνιστά σε καμία περίπτωση έκθεση σε κίνδυνο της δημόσιας υγείας. Εφόσον το συστατικό δεν απαγορεύεται ή δεν υπάρχει σε επικίνδυνη συγκέντρωση, τότε δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος για τη δημόσια υγεία και όσους το χρησιμοποιούν. Ως παράπτωμα φυσικά ισχύει και για αυτό έγινε απόσυρση, όμως σε καμία περίπτωση δεν είναι «επικίνδυνο» ή έστω λόγος ανησυχίας.
ΔΕΝ απαγορεύεται η Φορμαλδεϋδη
Εδώ έχει γίνει μία παρανόηση, καθώς η φορμαλδεϋδη απαγορεύεται να χρησιμοποιείται ως συντηρητικό, αλλά δεν απαγορεύεται στα προϊόντα σκλήρυνσης νυχιών αν είναι μέχρι 5%. Αρχικά, δε γνωρίζουμε τα ακριβή αποτελέσματα ελέγχου για να γνωρίζουμε αν για παράδειγμα ήταν όντως άνω του 5%, ενώ αν πιθανώς έγραφαν ότι ο σκοπός είναι η σκλήρυνση των νυχιών να μην υπήρχε πρόβλημα, καθώς τα περισσότερα προϊόντα περιέχουν Φορμαλδεϋδη. Η συγκέντρωση του 5% έχει οριστεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση προκειμένου να μην υπάρχει καμία περίπτωση επικινδυνότητας. Αυτό δε σημαίνει φυσικά πως αν είναι 6% ότι είναι επικίνδυνο, καθώς τα όρια έχουν επιλεχθεί ώστε να έχουν αρκετή «ανοχή». Φυσικά είναι «παράπτωμα», αλλά δεν είναι επικίνδυνο. Εάν γνωρίζαμε τα εργαστηριακά αποτελέσματα θα μπορούσαμε να ελέγξουμε κατά πόσο είναι κάτι επικίνδυνο ή αν έγινε προληπτική απόσυρση.
Τι συμβαίνει στην αγορά και γιατί
Η αλήθεια τώρα, όσο περίεργο και αν σας φαίνεται, είναι πως αν ο ΕΟΦ έλεγχε όλες τις εταιρείες, θα απέσυρε με βεβαιότητα τουλάχιστον 2-3 προϊόντα από κάθε εταιρεία. Ο ΕΟΦ σπανίως ελέγχει προϊόντα τυχαία. Οι έλεγχοι γίνονται αρχικά από καταγγελία και για να τα ελέγξει πρέπει να τα βρει στην αγορά.
Τι σημαίνει αυτό; Ότι κάποιος έκανε καταγγελία σε αυτές τις 4 εταιρείες και ο ΕΟΦ τα βρήκε να πωλούνται σε κατάστημα. Αν δηλαδή έκανε κάποιος καταγγελία για προϊόντα που πωλούνται μέσω shein, temu ή από κάποιον μικρό εισαγωγέα που τα πουλάει μόνος του, δε θα μπορούσε να τα βρει και να κάνει έλεγχο. Αυτό δε σημαίνει ότι τα υπόλοιπα είναι ασφαλή, αλλά ότι δεν μπορεί να τα ελέγξει. Ιδίως στα προϊόντα μέσω temu κλπ, οι κινέζοι συνήθως πουλάνε αυτά που δεν μπορούν να δώσουν σε αντιπροσωπείες, όσα έχουν αποτύχει σε ελέγχους ή τα παράγουν με πολύ χαμηλότερα ποιοτικά υλικά, αφού δε περνάνε κανένα έλεγχο στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Φυσικά, σε καμία περίπτωση δε σημαίνει ότι αυτά τα 4 προϊόντα είναι επιβλαβή για τη δημόσια υγεία, ούτε ότι τα υπόλοιπα προϊόντα που δεν ελέγχθηκαν πληρούν τις προδιαγραφές. Το πιο πιθανό είναι ο ΕΟΦ να έλεγξε μόνο αυτά τα 4 και απλά βρέθηκαν παρατυπίες και στα 4, καθώς όπως είπα καμία σχεδόν εταιρεία δεν πληροί όλες τις προδιαγραφές.
Γιατί όμως, σχεδόν καμία εταιρεία δε πληροί τις προδιαγραφές;
Αρχικά είναι πάρα πολλές οι προδιαγραφές και οι περισσότεροι δε τις γνωρίζουν. Όσο αστείο και αν ακούγεται αυτό, με το 90% των προδιαγραφών να είναι τυπικότητες, όπως αναγραφή στη συσκευασία ή την ύπαρξη συνοδευτικού εγγράφου.
Όταν ο κατασκευαστής φτιάχνει το προϊόν, δε ξέρει κανείς τι βάζει μέσα στη πραγματικότητα. Κανένας δεν έχει «δικό του εργοστάσιο». Επιπλέον σε κάθε παρτίδα μπορεί να υπάρχουν μικρές αποκλείσεις, οι οποίες ενώ δεν είναι σημαντικές, μπορούν να δημιουργήσουν απόκλιση εκτός προδιαγραφών (πχ το 5% να είναι 5,5%).
Όλα τα ημιμόνιμα παράγονται στη Κίνα αρχικά και όσοι υποστηρίζουν ότι φτιάχνονται στην Ευρώπη, τη Ρωσία, την Αμερική, ή ακόμη και την Ελλάδα, αγοράζουν έτοιμο το υλικό από τη Κίνα και είτε «γεμίζουν» μπουκαλάκια είτε απλά προσθέτουν χρωστικές και γεμίζουν. Αυτό σημαίνει ότι ο κινέζος μπορεί να μην έχει αυστηρούς ποιοτικούς ελέγχους και το 5% να γίνει εύκολα 6%. Ιδιαίτερα, όταν γεμίζουν τα μπουκαλάκια χειροκίνητα, δε γίνεται όλα τα συστατικά να είναι τοποθετημένα με ακρίβεια, εφόσον δε γίνεται μαζική παραγωγή σε ελεγχόμενο εργαστηριακό περιβάλλον. Για αυτό το λόγο και τα «φυσικά καλλυντικά που φτιάχνονται στη κουζίνα μας» είναι επικίνδυνα.
Στη Κίνα, την Αμερική και τη Ρωσία, οι προδιαγραφές είναι διαφορετικές. Αυτό σημαίνει ότι ο κινέζος ή αν δεχτούμε ότι κάποιος «παράγει» κάπου αλλού, δεν έχει τις ίδιες προδιαγραφές ή δεν είναι τόσο «αυστηρός» στη παραγωγή. Θα μπορούσε εύκολα δηλαδή να βάλει 5,5% Φορμαλδεΰδης ο κινέζος, ο Ρώσος η οποιοσδήποτε άλλος, γιατί δεν απαγορεύεται και είναι «κοντά» στο αποδεκτό.
Και γιατί τόσος χαμός τελικά;
Γιατί όπως έχω πει πολλές φορές, στην Ελλάδα ο ένας προσπαθεί να βγάλει το μάτι του άλλου. Δυστυχώς είναι χαρακτηριστικό μας και ιδίως του κλάδου μας. Ιδιαίτερα όταν βλέπω «εταιρείες» (άμεσα ή έμμεσα) να κατηγορούν άλλες εταιρείες, για πράγματα που όλοι ξέρουμε ότι είναι πολύ χειρότεροι οι ίδιοι, με λυπεί πραγματικά.
Όταν ξαφνικά ο ΕΟΦ έπιασε 4 εταιρείες ημιμόνιμων, είναι αδύνατο να υποθέσουμε ότι έγινε τυχαία και δεν έγινε από καταγγελία που χρησιμοποιήθηκε μετά ως γαϊτανάκι!
Είναι τουλάχιστον ανέντιμο να ξέρεις ότι κάνεις τα ίδια ή και χειρότερα και να προσπαθείς να διαφημιστείς με ψέματα. Ιδίως όταν δε μπορείς να «ανέβεις», να προσπαθείς να «ρίξεις» τον άλλο με χτυπήματα «κάτω από τη μέση», επειδή έτυχε να τον «βρουν». Μου θυμίζει λίγο νηπιαγωγείο για να πω την αλήθεια.
Ελπίζω κάποτε να υπάρξει επαγγελματική αλληλεγγύη στο χώρο μας και να σταματήσει ο ένας να προσπαθεί να βγάλει το μάτι του άλλου. Η ελπίδα πεθαίνει τελευταία, αλλά ας τη κρατήσουμε όσο γίνεται.
➡ Εδώ, το άρθρο για την “επαγγελματική χρήση” καλλυντικών.
➡ Και εδώ, το άρθρο για τη προσαρμογή στην Ελληνική νομοθεσία