Τι είναι τα 3-free, 5-free, 7-free και 9-free καλλυντικά.

Το τελευταίο καιρό διαφημίζονται αρκετά προϊόντα ως προϊόντα που δεν έχουν τα 3, 5, 7 ή 9 βλαβερά χημικά συστατικά που τα υπόλοιπα καλλυντικά υποτίθεται ότι έχουν. Συστατικά που έχουν κατηγορηθεί για καρκίνο, αλλεργίες ή οτιδήποτε άλλο. Όσο περνάει ο καιρός αυτό το «free» νούμερο αυξάνεται. Ας δούμε όμως τι είναι, που περιέχονται και αν είναι όντως βλαβερά.

Αρχικά πρέπει να πούμε ξεκάθαρα, ότι πρόκειται για διαφημιστικό κόλπο των εταιρειών καλλυντικών που προωθούν τα καλλυντικά τους ως «αθώα» έναντι των άλλων «βλαβερών» καλλυντικών που περιέχουν -ή που υποτίθεται ότι περιέχουν- αυτά τα βλαβερά -ή υποτίθεται βλαβερά- συστατικά.

Μου θυμίζει τις διαφημίσεις με τα απορρυπαντικά. Το απορρυπαντικό αυτό αφαιρεί όλους τους λεκέδες. Ενώ αυτό που παίρναμε μέχρι χθες αφαιρούσε δηλαδή τους μισούς λεκέδες. Σε 6 μήνες το επόμενο απορρυπαντικό –ακόμη και της ίδιας εταιρείας- θα αφαιρεί όλους τους λεκέδες και θα διαφημίζεται ως το πιο ικανό απορρυπαντικό.

Όσο περνάει ο καιρός το νούμερο αυξάνεται. 3-free εσύ; 5-free εγώ!. 7-free εσύ; 9-free εγώ, και το παιχνίδι θα συνεχίζεται μέχρι να πουλάμε σκέτο νερό, ή να φτάσουμε στα 900 free.

Πριν όμως δούμε τα 9 βλαβερά συστατικά, να πούμε ότι κάθε εταιρεία ονομάζει τα δικά της βλαβερά συστατικά. Δηλαδή, δεν υπάρχει μία πραγματική λίστα από επίσημη πηγή με τα βλαβερά συστατικά, αλλά η κάθε εταιρεία φτιάχνει τη δική της «free» λίστα, σύμφωνα με τα κέφια ή το συμφέρον της.

Ας δούμε μερικά από τα «free» συστατικά:

  • DBP (Dibutyl Phthalate)
  • Formaldehyde
  • Toluene
  • Formaldehyde Resin
  • Camphor either
  • Ethyl Tosylamide
  • Andxylene
  • Xylene
  • Triphenyl phosphate
  • Parabens
  • Acetone
  • Mercury

… και φυσικά υπάρχουν δεκάδες συστατικά που διαφημίζονται ως «free», καθώς δεν υπάρχει επίσημη λίστα με αυτά τα συστατικά.

Που χρησιμοποιούνται;

Κάποια χρησιμοποιούνται σε απλά βερνίκια. Κάποια σε κρέμες, ενώ αν πάρουμε υπόψη μας το Νο 11, δηλαδή το ασετόν… χρησιμοποιείται παντού. Ακόμη και για να αφαιρέσουμε το ημιμόνιμο βερνίκι.

Είναι πράγματι επικίνδυνα όμως; Εάν κάποιο συστατικό είναι πραγματικά επικίνδυνο, τότε απαγορεύεται η χρήση του από την Ευρωπαϊκή Ένωση και τον αντίστοιχο FDA της Αμερικής. Αν η χρήση σε μεγάλη συγκέντρωση είναι επικίνδυνη, τότε περιορίζεται το ποσοστό χρήσης.

Το συμπέρασμα, πριν την Ανάλυση

Επειδή ξέρω ότι ελάχιστοι θα διαβάσετε όλο το άρθρο, καθώς περιέχει και αρκετά για χημικά στοιχεία, θα σας πω το συμπέρασμα: Ναι, πιθανώς, ορισμένα συστατικά να είναι επικίνδυνα. Όμως στην τόσο μικρή ποσότητα που περιέχονται στα καλλυντικά είναι αμελητέα. Ιδιαίτερα αν σκεφτούμε ότι ερχόμαστε σε επαφή με τρομερά μεγαλύτερες ποσότητες από αυτά καθημερινά. Όσα δε, είναι όντως επικίνδυνα, έχουν ήδη απαγορευτεί εδώ και 30 χρόνια, και η χρήση τους για διαφημιστικούς λόγους είναι απλά γελοία.

Επιπλέον δε μπορούμε να βασιστούμε στα λόγια των εταιρειών που λένε ότι είναι «5-free», γιατί η κάθε εταιρεία λέει ότι θέλει. Εγώ μπορώ να πω για παράδειγμα ότι είναι 3 free επειδή δε περιέχει νερό, ασβέστη, τσιμέντο και κάποιος άλλος ότι είναι 3 free επειδή δεν περιέχει 3 άλλα συστατικά.

Τέλος, τα περισσότερα προϊόντα νυχιών, ΔΕΝ περιέχουν αυτά τα συστατικά. Οσο αστείο και αν ακούγεται, είναι αλήθεια. Τα ημιμόνιμα βερνίκια δεν περιέχουν συστατικά από τη παρακάτω λίστα, ούτε το ακρυλικό, ούτε το τζελ. Περιέχονται όμως (σε μικροποσότητες πάντα) στη κόλλα νυχιών ή στη κόλλα από φόρμες των τεχνητών (!).

Όλο αυτό με τα 5-7-9-free, δεν είναι τίποτα περισσότερο από bullying (εκφοβισμός) για να μην αγοράσετε καλλυντικά του ανταγωνισμού.

Το παράδειγμα των Parabens

Είναι κοινά γνωστό ότι προτιμούμε τα «Parabens Free» καλλυντικά, γιατί τα «parabens» είναι επικίνδυνα. Πράγματι, η Ευρωπαϊκή Ένωση το 2014 απαγόρευσε τη χρήση ορισμένων parabens.  Τα parabens όμως, είναι ομάδα χημικών συστατικών και όχι ένα συγκεκριμένο. Άρα, ένα καλλυντικό που έχει parabens, αλλά δεν έχει τα απαγορευμένα parabens μπορεί να είναι εντελώς αθώο. Τα απαγορευμένα λοιπόν συστατικά δεν λέγονται γενικά «parabens» αλλά είναι τα isopropylparaben, isobutylparaben, phenylparaben, benzylparaben, και penthylparaben. Φυσικά για λόγους marketing… λέμε «χωρίς parabens», άρα αγόρασέ με.

Παρακάτω θα αναλύσουμε τα πιο «επικίνδυνα» συστατικά που βρίσκουμε στη λίστα των 3-5-7-9 free. Θα πάρουμε το top-5 και θα δούμε τι πραγματικά είναι, και αν πρέπει να τα αποφεύγουμε.

DBP – Dibutyl Phthalate

Το Dibutyl Phthalate (για συντομία DBP) είναι ένα συστατικό που υπήρχε παλιά στα βερνίκια νυχιών. Υπήρχε παλιά, επειδή από το 1976 έχει απαγορευθεί η χρήση του στα καλλυντικά στην Ευρωπαϊκή Ένωση και το 2006 απαγορεύθηκε στην Αμερική (για να μη λέτε ότι τα Αμερικάνικα καλλυντικά είναι καλύτερα!). Έτσι, όποιος λέει ότι έχει «5-free» επειδή δεν έχει DBP είναι σαν να λέει δεν έχει μέσα ηρωίνη. Ε, χαίρω πολύ, αφού απαγορεύεται. Κανένα καλλυντικό που κυκλοφορεί στην Ευρώπη από το 1976 και μετά, δεν περιέχει DBP ούτως ή άλλως. Δεν χρειάζεται να λέμε δεν έχει DBP, γιατί ούτως ή άλλως δεν θα επιτρεπόταν η κυκλοφορία του. Άρα; Το είχαν τα βερνίκια νυχιών μέχρι το 1976 και κανένα άλλο καλλυντικό. Τα ημιμόνιμα σίγουρα δεν είχαν DBP καθώς παρασκευάστηκαν ΜΕΤΑ το 1976. Ενώ τώρα, 32 χρόνια μετά την απαγόρευση μας ήρθε να πούμε ότι «δεν περιέχει αυτό που απαγορεύτηκε πριν 32 χρόνια». Δηλαδή, λυπηθείτε μας!

 

Η Φορμαλδεϋδη; (Formaldeyhde)

Η φορμαλδεΰδη (λέγεται επίσης και μεθανάλη) έχει κατηγορηθεί στο χώρο των καλλυντικών ιδιαίτερα. Η αλήθεια είναι όμως ότι υπάρχει σε χιλιάδες προϊόντα γύρω μας, και στα καλλυντικά η ποσότητα είναι ασήμαντη. Ισα ίσα δηλαδή για να φοβίσει το κόσμο.

Σε μεγάλη περιεκτικότητα υπάρχει σε προϊόντα καπνού και στα καυσαέρια. Σε μικρότερη ποσότητα υπάρχει στα καλλυντικά, σε έπιπλα, στη κερατίνη για τα μαλλιά και σε άλλα χιλιάδες προϊόντα. Εάν κάποιος θέλει να αποφύγει τη φορμαλδεΰδη, θα πρέπει κατ’ αρχάς να κόψει το κάπνισμα και να αποφύγει μέρη με καπνό. Το να πάμε δηλαδή σε ένα club με καπνό ή το να καπνίσουμε 3 τσιγάρα έχει πολύ περισσότερη φορμαλδεΰδη από όση θα είχαν τα βερνίκια νυχιών που θα χρησιμοποιήσουμε για ένα χρόνο!.

Είναι καρκινογενής; Κάποιοι οργανισμοί λένε ναι, κάποιοι ίσως. Οι μελέτες έχουν δείξει ότι σε πολύ μεγάλη ποσότητα δημιούργησε καρκίνο σε ποντίκια. Σε ανθρώπους οι κλινικές μελέτες δεν έχουν δείξει σαφή αποτελέσματα, και για αυτό δεν είναι απαγορευμένη ουσία. Σύμφωνα με το American Cancer Society, η φορμαλδεΰδη που περιέχεται στα καλλυντικά και στα βερνίκια νυχιών «είναι μακράν πολύ λιγότερη από αυτό που θεωρείται επικίνδυνο».

Η φορμαλδεϋδη βέβαια, μπορεί να περιέχεται σε ενώσεις ή να προκαλείται από άλλα στοιχεία που υπάρχουν. Ετσι, μπορεί κάποιο «9-free» καλλυντικό να μη περιέχει φορμαλδεϋδη, αλλά να περιέχει ένα από τα παράγωγά της ή να περιέχεται με άλλο όνομα.

Άλλα ονόματα της φορμαλδεϋδης είναι: Formalin, Formic aldehyde, Methanediol, Methanal, Methyl aldehyde, Methylene glycol, Methylene oxide

Συντηρητικά που δημιουργούν φορμαλδεΰδη επίσης, είναι τα: Benzylhemiformal, 2-bromo-2-nitropropane-1,3-diol, 5-bromo-5-nitro-1,3-dioxane, Diazolidinyl urea, 1,3-dimethylol-5,5-dimethylhydantoin (or DMDM hydantoin), Imidazolidinyl urea, Sodium hydroxymethylglycinate, Quaternium-15

Η Toluene

Η toluene, χρησιμοποιείται στα καλλυντικά ως διαλυτικό. Βρίσκεται μόνο στα απλά βερνίκια και στις θεραπείες νυχιών. Δεν περιέχεται σε κρέμες, σε ημιμόνιμα ή τζελ. Γενικά η χρήση της δεν απαγορεύεται, αλλά περιορίζεται στο 0,1%. Η κύρια χρήση της είναι ως διαλύτης σε σπρέι μπογιάς και κόλλες.

Η Toluene θεωρείται τοξικό υλικό και αν το εισπνεύσουμε για πολύ ώρα θα ζαλιστούμε και μπορεί να χάσουμε και τις αισθήσεις μας. Είναι αυτό ακριβώς που παθαίνουμε αν μυρίζουμε για πολύ ώρα μπογιά, βενζίνη ή άλλες προσμίξεις τους.

Η toluene φεύγει άμεσα από το σώμα μας και η επίδρασή της είναι σύντομη. Μακρά χρήση μπορεί να φέρει χρόνια προβλήματα, αλλά σε καμία περίπτωση σε μικρές ποσότητες και σίγουρα όχι στα καλλυντικά.

Τέλος, η Ευρωπαϊκή Ένωση έκανε μία μακροσκελή αναφορά στη Toluene μαζί με πειράματα που διεξήγαγαν σε studio νυχιών αλλά και σε οικιακό περιβάλλον για να διαπιστώσουν αν πράγματι αποτελεί επικίνδυνο συστατικό. Το αποτέλεσμα ήταν ότι η toluene ΔΕΝ αποτελεί κίνδυνο για καμία ομάδα ατόμων (παιδιά ή ενήλικες). Παρ’ αυτά σε πολλά άρθρα καλλυντικών θα δείτε να κατηγορούν τη toluene ότι είναι «κακιά» λίγο πριν σας διαφημίσουν τα «free» καλλυντικά που προωθούν!

Για όσους θέλουν παραπάνω πληροφορίες δείτε το report της ΕΕ εδώ.

Η Καμφορά – Camphore Either

Η καμφορά είναι γνωστή σε όλους από τη ναφθαλίνη. Είναι αυτό που έβαζε η γιαγιά μας στα ρούχα για να μη πιάνουν σκόρο. Η καμφορά βγαίνει από το αντίστοιχο φυτό, αν και πλέον παράγεται κυρίως συνθετικά.

Η Καμφορά υπάρχει σε πολλά καλλυντικά ενώ μπορούμε να τη βρούμε ακόμη και σε φαγητά. Δεν θεωρείται επικίνδυνη πουθενά, εκτός από το Καναδά που έχει απαγορευθεί στα καλλυντικά.

Στην Αμερική είναι εγκεκριμένη για χρήση σε αρκετές θεραπείες, ενώ στην Ευρώπη δεν απαγορεύεται η χρήση της. Γνωστά είναι επίσης τα έμπλαστρα με καμφορά όπως και οι κρέμες για μυϊκούς πόνους. Παράγωγα προϊόντα της καμφοράς χρησιμοποιούνται σαν φίλτρα για τις UV ακτίνες σε αντηλιακά προϊόντα και εκεί περιορίζεται η χρήση τους στο 2%

Γενικά η καμφορά όχι μόνο δεν εμφανίζεται ως «επικίνδυνο» συστατικό που θα έπρεπε να είναι μέσα στη λίστα των συστατικών που αποφεύγουμε, αλλά αντιθέτως έχει πολλές ευεργετικές ιδιότητες. Γιατί βρίσκεται λοιπόν μέσα στη λίστα των «9-free» και μάλιστα στο Νο 5; Άγνωστο. Ίσως επειδή στο Καναδά απαγόρευσαν τη χρήση στα καλλυντικά, είπαν να το χρησιμοποιήσουν. Ίσως επειδή σπάνια βάζει κάποιος καμφορά στα καλλυντικά. Άγνωστο το γιατί. Όμως, σίγουρα δεν είναι συστατικό προς αποφυγή.

Τελικό συμπέρασμα

Αφού αναλύσαμε τα 5 πρώτα «κακά συστατικά», καταλήξαμε ότι:

  • (DBP) Το πρώτο ούτως ή άλλως δεν το έχει κανένα καλλυντικό.
  • (Formaldeyhde) Το δεύτερο δεν κάνει κακό σε μικροποσότητες. Καλό θα ήταν να αποφεύγεται, αλλά δεν υπάρχει σχεδόν πουθενά, εκτός από τα απλά βερνίκια νυχιών, που η ποσότητα είναι απειροελάχιστη.
  • (Toluene) Το τρίτο συστατικό δεν κάνει κακό σε κανέναν, αποδεδειγμένα από την ΕΕ. Άλλωστε υπάρχει παντού γύρω μας σε μεγάλες ποσότητες.
  • Το 4ο είναι ίδιο με το 2ο με άλλο όνομα
  • (Camphore) Το πέμπτο συστατικό δεν είναι καθόλου επικίνδυνο. Αντιθέτως έχει πολλές ευεργετικές ιδιότητες και το χρησιμοποιούμε συχνά. Μέχρι που μπαίνει και στο φαγητό.

Comments

Leave a Reply